1100
1200
1300
1400
1500
1600
1700
1800
1900
Nu
In dit venster
De Hervormde Gemeente van IJsselmuiden-Grafhorst blijft maar groeien. In de loop van de jaren 50 is dit onderwerp van gesprek. Er wordt vergadert over een tweede predikantsplek, een tweede pastorie, dubbele ochtenddiensten, een verenigingsgebouw in IJsselmuiden én over een eventueel te stichten wijkgebouw of kerkgebouw te Grafhorst.
Wat vooraf ging
Al lezend in de notulenboeken van het College van Kerkvoogden en Notabelen, komen we tot de volgende bloemlezing:
– 3 mei 1954: Er is een speciale vergadering belegd om te spreken over de mogelijkheden om een perceel grond te kopen voor een wijkgebouw te Grafhorst. De eigenaar is Jan Wilhelmus Holtland (1882-1956 en gehuwd met Dirkje Kerke). Niemand heeft bezwaren tegen dit plan, maar de voorwaarden zijn wel dat het perceel geschikt is om een gebouw te stichten én dat de diaconie wil helpen bij de financiering. Een commissie wordt aangesteld.
– 5 november 1954: Eerst moet duidelijk worden waar de nieuwe Christelijke School moet worden gebouwd, want ook zij zoeken bouwgrond. Verder is het noodzakelijk dat het systeem van de Vrijwillige Bijdrage (tegenwoordig Actie Kerkbalans) wordt ingevoerd, want de inkomsten van de kerk moeten wel echt gaan stijgen!
– 24 oktober 1955: Het land, gekocht van Holtland, wordt verhuurd. Die hobbel is dus genomen, al lezen we daar verder niets over. Het gaat om een perceel van bijna 18 are.
– 21 november 1955: Architect H. Boer uit Kampen toont een aantal tekeningen van een wijkgebouw te Grafhorst en een verenigingsgebouw in IJsselmuiden. Deze worden langdurig besproken.
– 18 januari 1956: De Vrijwillige Bijdrage wordt ingevoerd. Verder lezen we niets meer over een gebouw in Grafhorst, want alle aandacht gaat nu eerst naar een verenigingsgebouw in IJsselmuiden.
En dan blijft het enkele jaren stil rond de nieuwe kerk.
Verder met architect Witteveen
– 14 januari 1959: Voor het eerst komt Grafhorst weer ter tafel. Gesproken wordt over het bijzondere jaar 1958. Een tweede predikantsplaats is gerealiseerd, een tweede pastorie is gekocht en gerestaureerd en dominee Gijsbert Biesbroek van Kamperveen heeft het beroep naar IJsselmuiden aangenomen. De voorzitter uit zijn dankbaarheid, maar noemt in een adem: we hebben nu nog één wens en dat is een wijkgebouw te Grafhorst…
– 14 juli 1959: De Kerkvoogdij begint min of meer opnieuw en bespreekt onderling of alle leden voorstander zijn van een nieuwe, tweede kerk, te Grafhorst. Alle leden spreken zich uit vóór een volwaardig kerkgebouw, met plaats voor ongeveer 400 personen. Nu wordt architect Witteveen uit Genemuiden ingeschakeld.
Om de een of andere reden is architect Boer van het toneel verdwenen en schakelt men A.H. Witteveen in. Waarschijnlijk is men op de hoogte van de mooie Gereformeerde Kerk van Genemuiden (Jan van Arkelstraat 18 – wederopbouwkerk met dakruiter) die in 1953 door hem is ontworpen.
– 23 oktober 1959: Duidelijk is dat er tenminste twee leningen nodig zijn. Het gaat om f 75.000,- van de Boeren Leenbank en f 50.000,- van de diaconie.
– 20 november 1959: De Gemeente IJsselmuiden keurt alle tekeningen van Witteveen af, omdat ze niet overeenkomstig de daar geldende bebouwingsvoorschriften zijn en de schoonheidscommissie deze dus niet in behandeling neemt.
-29 januari 1960: Witteveen heeft nieuwe, aangepaste tekeningen klaar en de vergadering gaat op enkele punten na akkoord.
– Voorjaar 1960: Er wordt veel vergaderd over de verschillende tekeningen, een orgel, welke verwarming enz. Op 13 mei is de aanbesteding van de bouw van een kerk te Grafhorst.
– 23 mei 1969: Het college besluit het bouwen door te laten gaan, maar er is duidelijk wel meer geld nodig dan begroot. De inschrijvingen vallen hen tegen. Gebroeders Felix zijn voor het timmer- en metselwerk de laagste inschrijver (f 8000,- boven de begroting). W. Bos uit Grafhorst gaat het smids- en loodgieterswerk doen, K.W. de Lange uit IJsselmuiden de elektrische installatie en P.J. ter Wee uit IJsselmuiden het schilderwerk.
– 27 september 1960: De heren verwachten f 20.000,- over de begroting te zullen gaan én er moet een orgel komen dat ook wel eens f 25.000,- kan gaan kosten. Er moet dus een geldlening bij komen van zo’n f 40.000,- en dit wil men proberen met obligaties onder gemeenteleden van f 500,- per stuk.
– 26 oktober 1960: De bouwvergunning is binnen en ook de nodige toestemming van het Provinciaal College van Toezicht.
– 10 februari 1961: De kerkvoogdij ontvangt het verblijdende bericht dat de Generale Financiële Raad der Ned. Herv. Kerk een subsidie op de kerkbouw toekent van f 15.000,-.
– 14 maart 1961: Alles is rond en er wordt meegedeeld dat over enkele weken de eerste steen kan worden gelegd. Men besluit dominee Abbringh hiervoor te vragen.
– 10 juli 1961: Een tegenvaller. De bouw ligt geheel stil in verband met een te kort aan metselstenen.
– 11 augustus 1961: Bij orgelbouwer Verschueren is een orgel besteld. Het wordt een orgel dat gedeeltelijk al wat ouder is en deels ook helemaal nieuw. Verschueren geeft tien jaar garantie en het geheel kost f 27.500,-. Bij de fa van Bergen in Heiligerlee wordt een luidklok besteld die ongeveer f 1500,- zal gaan kosten. Door de levering van binnenstenen kan er nu weer gewerkt worden.
– 9 november 1961: Er wordt besloten voor ongeveer 500 gulden een ‘embleem’ aan te brengen op de buitenmuur naast de hoofdingang, voorstellende ‘de zaaier’ en uitgevoerd in smeedijzer. Verder komt er een gedenkplaat in de hal met de namen van de kerkvoogden en notabelen.
– 27 december 1961: Een speciale collecte voor een avondmaalstel in Grafhorst bracht maar liefst f 2612,- op. De beide predikanten en twee ouderlingen kopen hiervoor een mooi, zilveren stel. Van het geld dat over is worden ook een doopvont en Bijbels aangeschaft. De opening van de kerk wordt nu bepaald op 1 februari 1962.
Tot zover de notulen.
De nieuwe kerk wordt in gebruik genomen
Een droevig bericht in Ons Kerkblad: Dinsdag 23 januari [1962] werden wij opgeschrikt door het plotselinge overlijden van kerkvoogd Felix. God heeft onverwacht een einde gemaakt aan zijn zeer werkzaam leven. Nadat hij bij de nieuwe kerk te Grafhorst de laatste aanwijzingen had gegeven voor de afwerking, werd hij door een hartaanval getroffen en overleed ter plaatse.
Op donderdagavond 1 februari wordt de kerk aan de Grafhorsterweg 30a in gebruik genomen. Er zijn veel genodigden én gemeenteleden, de kerk is vol. De heer Held, voorzitter van de kerkvoogdij, en enkele anderen houden een toespraak. Dan komt het moment dat ouderling Doorn, onder klokgelui, de kanselbijbel overhandigd aan dominee Abbringh. Hij spreekt hierbij de tekstwoorden: ‘Het gras verdort en zijn bloem is afgevallen, maar het Woord onzes Gods bestaat in eeuwigheid’. Daarna beklimt de dominee de kansel, legt de Bijbel neer en gaat voor in een dankdienst.
Vanaf zondag 4 februari wordt er in Grafhorst gekerkt en is er weer één ochtenddienst in de dorpskerk. Zo komt er een einde aan drie jaren van dubbele ochtenddiensten. De nieuwe kerk telt 380 zitplaatsen.
Op woensdagavond 4 juli wordt het nieuwe orgel in gebruik genomen en bespeeld door dhr. L. Kwakkel, organist van de Grote Kerk te Zwolle.
Op 18 september 1961 is Hendrik Jan Schreuder per 1 januari 1962 benoemd als koster. Schreuder fungeert op dat moment ook als kerkvoogd, maar dat zal elkaar niet bijten. Hij zal hiervoor veertig gulden per week ontvangen.
Op maandag 10 september is Schreuder, na een lange lijdensweg, op 55 jarige leeftijd overleden. Zijn dochter neemt de kosterstaken over. Zij stopt daarmee per 1 juli 1967 en wordt opgevolgd door ouderling J. Doorn. Wanneer Doorn op 4 april 1974 overlijdt, nemen zijn zoon en schoondochter Herman en Marianne het werk over. Zij blijven dit doen tot 2018.
55 jaar eredienst in de kerk
In 1976 wordt het verenigingsgebouw aan de kerk verbouwd en vergroot met een tweede zaal die beduidend groter is dan de eerste zaal. De architect is J.H. van Lente en de aannemer de fa W. van Dijk, beide uit IJsselmuiden. De klus is begroot op f 110.000,-.
Ruim 55 jaar wordt er zondag aan zondag in Grafhorst gekerkt. Het zijn voornamelijk de bewoners van de Koekoek, de Plas, de Grafhorsterweg en Grafhorst zelf natuurlijk, die de kerk bezetten. In de jaren 80 wordt ook begonnen met het kerken in de Ichthusschool en later in de Oosterholthoeve. Ongeveer 30 jaar lang zijn er zondagsmorgens dus drie diensten en ’s middags twee. Van ruimtegebrek in de Dorpskerk is nu geen sprake meer.
Het verenigingsgebouw met twee zalen wordt intensief gebruikt door een mannenvereniging, twee vrouwenverenigingen, voor catechese en ook voor koren. Verder biedt het onderdak aan Grafhorster verenigingen, de Rabobank, een stemlokaal én is er nog ruimte voor feestjes.
Na enkele jaren van wikken en wegen, wordt de kerk van Grafhorst in de zomer van 2017 onttrokken aan de eredienst. Het blijft nog wel in functie als verenigingsgebouw en ook rouw- en trouwdiensten vinden nog plaats. De kerkgang in de Dorpskerk en in Grafhorst is dermate achteruit gegaan, dat dit besluit genomen moest worden. Te meer omdat wijk 2 al vele jaren ’s morgens kerkt in de Oosterholthoeve én omdat de gemeente – eerst eind jaren 80 – en later in 2004 een aanzienlijk aantal gemeenteleden verloor. Sinds 2017 komen de Grafhorsters dus weer naar IJsselmuiden om de kerkdiensten bij te wonen. In december 2020 wordt het kerkgebouw verkocht aan de familie Van der Weerd uit Grafhorst.
De Herberg
Op 29 december 2020 is de verkoopakte gepasseerd en het kerkgebouw te Grafhorst overgedragen aan dhr. H.J. van der Weerd, ondernemer te Grafhorst. Het Classicale College voor Behandeling van Beheerszaken heeft ingestemd met de verkoop. Dit proces is met veel emotie gepaard gegaan en die emoties zullen ook op dit moment nog aanwezig zijn. De algemene kerkenraad heeft daar begrip voor en wenst ook iedereen sterkte bij het verwerken van deze laatste stap in het proces. Desondanks is de algemene kerkenraad ook blij dat met de verkoop aan dhr. Van der Weerd aan vrijwel alle verkoopkaders is voldaan. De komende jaren blijft het mogelijk dat in het kerkgebouw rouw- en trouwdiensten worden gehouden en de verenigingen gebruik maken van de zaalruimte. Daarnaast blijft het gebouw beschikbaar voor de Grafhorster gemeenschap.
Bron: www.dorpskerk.com
Op vrijdag 8 januari 2021 verscheen onderstaand artikel in De Stentor over de nieuwe functie van de kerk in Grafhorst. Klik op de afbeelding om het artikel op de website van De Stentor te lezen.
