Dorpskerk

Zoek
Sluit dit zoekvak.
Vensterafbeelding Schets Reijers

Schetsen van A.J. Reijers

Arend Jan Reijers heeft als bevlogen monumentenzorger en vanuit een bouwhistorische interesse veel gebouwen in Kampen en omgeving vastgelegd, waaronder de Dorpskerk in 1919.

1100

1200

1300

1400

1500

1600

1700

1800

1900

Nu

In dit venster

Reijers, werkzaam als hoofdopzichter van de Dienst Gemeentewerken van de Gemeente Kampen, is een bezield man, met grote liefde en interesse voor het architectonische erfgoed. Met gevoel voor details, en inzicht dat getuigt van vakkennis, maakt hij honderden tekeningen van gebouwen en bouwkundige elementen, die niet alleen natuurgetrouw en bouwhistorisch betrouwbaar, maar vaak ook nog artistiek interessant zijn.

Fijn dat Reijers in 1919 over de brug is gekomen en IJsselmuiden bezoekt. Hij kan het blijkbaar niet laten om ook het eeuwenoude kerkje van het dorp aan de overkant te bezoeken, te beschrijven en te tekenen. De gemaakte blauwdruk bevat een fraaie schets, een plattegrond en onder andere de volgende (meer of minder interessante) opmerkingen:

Plattegrond

  1. Schaal 1 : 200 Kampen, Mei 1919 – A.J. Reijers.
  2. Schetsopmeting en plattegrond van de N.H. Kerk te IJsselmuiden, die werd vergroot in 1912 naar de plannen van de Rijksarchitect Ad. Mulder
  1. Reijers tekent een plattegrond van de kerk en geeft aan dat de toren, het eerste stuk van het schip en het koor bestaan uit: primitief muurwerk, baksteen gevuld met veldkeien, van buiten tufsteen. De twee aangebouwde transepten bestaan uit: nieuw metselwerk, baksteen, naar ontwerp rijksarchitect Ad. Mulder Anno 1912.

Koorsluiting

  1. Reijers tekent het koor, gezien vanuit het westen. Hij schrijft hierbij: Aanzicht Gothieke koorafsluiting.

Bouwfaseringen

  1. Reijers vermeldt bij de faseringsplattegronden: In mijn brief van 7 mei l.l. onderstelde ik, dat dit gebouw oorspronkelijk 2 transepten zou hebben gehad. Dit lijkt me niet juist. Ik vermoed nu, na de gedane opmetingen, wil het mij zo voorkomen, dat eerst is geweest de Romaansche plattegrond 1. Zeker werd daarna toen in de Gothiek vergroot, komt plattegrond 2. Toen het gebouw vergroot werd in 1848/49, komt plattegrond 3. Dan volgt de vergrooting van 1912, komt plattegrond 4.

Vernieuwing koor

  1. Bij plattegrond 2 staat: Mastenbroek was ingedijkt en dat gaf meer kerkgangers en daarom de vergroting (niet helemaal exact te lezen). Ook staat bij deze plattegrond: wanneer u de 15e eeuwsche plattegrond ziet, zal ’t u opvallen dat de lengte te lang is tot de breedte. Men heeft de Romaansche kerk, die korter was en dus een betere verhouding had, tusschen de lengte der korte as en die der lange as, alleen verlengd (en dus niet verbreed – BB). Toen men het Romaansche koor had weggebroken en het Gothieke koor in de 15e eeuw heeft gebouwd, is dus deze, wat te lange, verhouding ontstaan.

Zijn veronderstelling dat het bedijken en bewoonbaar maken van de polder Mastenbroek de aanleiding moet zijn geweest voor het uitbreiden van de kerk in de veertiende eeuw is interessant, maar ook wel weer discutabel. De nieuwe bewoners van de polder kregen immers een eigen kerk en de eigenaren van kavels grond in het IJsselmuider Blok waren vast al kerkganger in IJsselmuiden.

De opmerking over een Romaans koor dat zou zijn vervangen door het Gothische koor is niet meer dan een veronderstelling. We kunnen namelijk niets met zekerheid zeggen over de oorspronkelijke koorafsluiting en/of een eventuele voorganger van het huidige koor.

Arend Jan Reijers (Kampen 20 december 1867 – Kampen 1 mei 1943) was leraar, tekenaar, hoofd van de Burgeravondschool te Kampen, opzichter bij een architect, hoofdopzichter Dienst Gemeentewerken van de Gemeente Kampen (tot 1 januari 1933) en ridder in de orde van Oranje Nassau (1933). Reijers heeft een groot aantal tekeningen en schetsen gemaakt, vooral van gebouwen in Kampen en de directe omgeving. De meeste van deze tekeningen bevinden zich in de collectie van het Frans Walkate Archief.